Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Το τρίτο στεφάνι: ο πόνος της ζωής και του θεάτρου


Όταν πηγαίνω θέατρο, θέλω να ξεχνώ. Να ξεχνώ ότι έχω πάει θέατρο, ότι κάθομαι σε μια θέση και βλέπω τους ηθοποιούς σα θεατής. Θέλω να ξεχνώ ότι βλέπω ηθοποιούς. Θέλω να αλλάζω τόπο και εποχή σιμά τους.
Όλα αυτά συνέβησαν με το «Τρίτο Στεφάνι». Τέσσερις ώρες κύλησαν σα να είχα συναντηθεί με τη Νίνα και την Εκάβη για καφέ, σα να ήμουν μια φίλη τους που απλά άκουγε και δε μιλούσε. Και που δε χόρταινε. Χρόνια πριν, επιχείρησα να διαβάσω το βιβλίο του Ταχτσή, κάτι που δεν κατάφερα ποτέ. Η ηλικία έφταιγε, ο Ταχτσής έφταιγε; Μάλλον έπρεπε να μπει το σανίδι το μεγαλοδύναμο στη μέση. Γιατί το «Τρίτο Στεφάνι» είναι ένα βαθιά θεατρικό έργο, με ήρωες που πρέπει να πάρουν σάρκα και οστά για να τους νιώσεις, με γεγονότα που χρειάζεται να τα δεις απογυμνωμένα από τη φυλακή της γραμματοσειράς για να σε αγγίξουν. Δε χωράει σε μερικές σελίδες το «Τρίτο Στεφάνι», ξεχειλίζει από αυτές με όλη την υπερβολή και την πληθωρικότητα που το διακρίνει.
Στροβιλίζεται σε ένα ιστορικό ντελίριο πολέμου και θανατικών, μα ,όπως συμβαίνει στη ζωή, στο προσκήνιο βρίσκονται τα μικροπράγματα: ο μικρόκοσμος δυο οικογενειών με τους έρωτες, τις απιστίες, τους τσακωμούς τους, τη βαθιά αγάπη και το μίσος που τις ενώνουν και τις χωρίζουν. Ένα σωρό άνθρωποι βρίσκονται στο προσκήνιο, που ο συγγραφέας επιλέγει να μην κρίνει ηθικά, που από όλους ούτε έναν αφήνει να φανεί ως καλός ή κακός. Και αυτή η ευριπιδική αίσθηση της ανθρώπινης αλήθειας-ότι, δηλαδή, καθένας κουβαλάει μέσα του και το κτήνος και το Θεό- φέρνει τους ήρωες με τον πλέον φυσικό τρόπο στη θέση των γονιών και των γειτόνων μας.
Το «Τρίτο Στεφάνι» είναι ένα έργο μες στο έργο, έτσι όπως παρουσιάζεται επί σκηνής. Το γράφει ένας άνθρωπος που απέμεινε  πονεμένος κομπάρσος της ζωής, μα που μέσα από την τέχνη του δικαιούται να επιλέξει τους πρωταγωνιστές. Διαλέγει  ,λοιπόν, ανθρώπους που έσφαλαν, ανθρώπους που πλήγωσαν και πληγώθηκαν, που δεν κατάλαβαν ουσιαστικά ο ένας τον άλλον, αλλά αγαπούσαν δυνατά και με πάθος. Τόσο δυνατά και παθιασμένα που οδήγησαν ή οδηγήθηκαν στην καταστροφή. Γίνονται όλοι αυτοί ,όπως τους αξίζει, οι ήρωες ενός μυθιστορήματος, ενός θεατρικού, σύμφωνα με την κρίση ενός ανθρώπου που δεν έζησε καθόλου σαν ήρωας. Γίνονται, βέβαια, ήρωες μιας τραγωδίας αλλιώτικης:  μέχρι την τελευταία στιγμή ζητά ο καθένας την κάθαρσή του, ο καθένας το δίκιο του, ανοίγοντας τα ματωμένα χέρια του στον κόσμο που  παρακολούθησε την ιστορία, στον κόσμο που μόνο αυτός μπορεί να καθάρει και να δικαιώσει,  καθαρμένος και δικαιωμένος ο ίδιος πρώτα.
Όταν πηγαίνω θέατρο, θέλω να πονά η ψυχή μου από την ομορφιά  και τη θλίψη της αυθεντικής τέχνης που μαντεύει αριστοτεχνικά τη ζωή, σκαλίζοντας το μαχαίρι μες στην ανοιχτή πληγή της. Θέλω να πονούν τα χέρια μου από το χειροκρότημα για τους ανθρώπους που καταφέρνουν να με μπερδέψουν, που με κάνουν να ξεχνώ που αρχίζουν και πού τελειώνουν τα όρια της τέχνης και της ζωής, ντυμένοι τα θεατρικά φτιασίδια και κοστούμια τους, γυμνοί για λίγο από τις προσωπικές τους αλήθειες και πάθη.
Αν μπορώ να πω κάτι για το «Τρίτο Στεφάνι», είναι ότι με πόνεσε με τον πιο τρυφερό τρόπο που με έχει πονέσει το θέατρο μέχρι στιγμής. Έναν πόνο που δε βλέπω την ώρα να ξαναβιώσω με κάποια επόμενη παράσταση. 

2 σχόλια:

  1. Δεν είδα την παράσταση. Δεν πηγαίνω θέατρο. Όμως, το βιβλίο το διάβασα στα 16 μου. Δεν εντυπωσιάστηκα. Ήταν, όμως, σχεδόν όλα αυτά που περιέγραψες. Ήταν ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα. Τίποτα πιο απλό, τίποτα πιο ωραίο. Θα σου πρότεινα να το διάβαζες, αλλά τώρα θα είναι αδύνατο να αποφύγεις την ισχυρή αυτόματη αναδρομή της εικόνας.
    Αντιλαμβάνομαι πως το παρουσιάζεις. Τα περισσότερα κλασικά μυθιστορήματα τά 'χω γνωρίσει μέσα από τις ταινίες και ήταν μεγαλειώδεις. Τώρα δεν μπορώ να τα διαβάσω, αν και είμαι σίγουρος ότι είναι εκφραστικά δυνατότερα. Αν γινόταν το αντίθετο, με ξέρω, δεν θα μαγευόμουν ποτέ από την ταινία ''Ο Άγγλος ασθενής''
    Απροπό, πάντως όμορφη η έκθεση των συναισθημάτων σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σωκράτη, το βιβλίο το έχω διαβάσει 2 φορές. Ούτε που με άγγιξε. Χαίρομαι που σχολιάζεις τα κείμενά μου. Σε ευχαριστώ.

      Διαγραφή

λεξιλεωθείτε